Rutte zet door: omstreden dividendplan blijft overeind
Het gaat met pijn, moeite en nauwelijks verholen chagrijn gepaard, maar het omstreden plan van Rutte III om de dividendbelasting te schrappen, blijft overeind. Zelfs de soms moeizame begrotingsonderhandelingen tussen de regeringspartijen hebben daar de afgelopen twee weken geen verandering in gebracht, beamen ingewijden.
Wilt u dit artikel liever beluisteren? Hieronder staat de door Blendle voorgelezen versie:
Het kabinet trotseert daarmee de al maanden aanzwellende kritiek op het plan. Onder leiding van premier Rutte moet nu worden geprobeerd de maatregel langs de Tweede en Eerste Kamer te loodsen. Nu zelfs de doorgaans constructieve oppositiepartij SGP twijfels heeft, kan het kabinet slechts rekenen op de kleinst mogelijke meerderheid van één zetel. Tegelijkertijd is de publieke steun voor het dividendplan tot een minimum geslonken.
Sceptici in de coalitie hoopten voorafgaand aan de begrotingsonderhandelingen nog op een late bekering, maar uiteindelijk bleek vooral regeringspartij VVD niet bereid naar een alternatief te kijken voor het dividendplan. Premier Rutte maakte bij het begin van de gesprekken meteen duidelijk dat er niet viel te tornen aan de afspraak uit de formatie. Hij kreeg daarbij steun van CDA-leider Sybrand Buma.
500 miljoen extra
De partijen bereikten donderdagavond laat een akkoord over de begroting voor volgend jaar. Daarbij ging het ook over de 500 miljoen euro extra die gevonden moet worden om afschaffing van de dividendbelasting mogelijk te maken. Door de hoogconjunctuur loopt het kabinet niet de ingeboekte 1,4 miljard mis, maar zo’n 1,9 miljard. De begrotingsregels vereisen dat het kabinet ‘dekking’ zoekt voor dat hele bedrag.
Zeker D66 en ChristenUnie willen dat de extra rekening zoveel mogelijk terechtkomt bij grotere bedrijven en banken. De definitieve plannen komen pas met Prinsjesdag naar buiten, maar volgens meerdere ingewijden gaat de vennootschapsbelasting voor ondernemingen met een jaarwinst boven de 200 duizend euro minder omlaag dan eerder gepland. Met de extra inkomsten compenseert het kabinet deels de weggevallen dividendinkomsten.
De banken krijgen volgens dezelfde ingewijden ook een extra heffing van zo’n 40 miljoen te verduren. Daarnaast levert het al eerder aangekondigde schrappen van de renteaftrek op converteerbare obligaties – een financieel instrument waarmee banken hun buffers op peil houden – ook nog eens zo’n 150 miljoen op.
Particulieren en kleine ondernemers kunnen zo worden gespaard, maar bijna niemand in de coalitie maakt zich illusies dat de politieke storm rond de afschaffing van de dividendbelasting nu gaat liggen. ‘Het blijft de komende maanden alleen maar hier over gaan’, sombert een ingewijde.
Veel ogen zullen uiteindelijk gericht zijn op de Eerste Kamer. De fracties daar zijn minder gebonden aan afspraken in het regeerakkoord. Toch zal het voor senatoren van de regeringspartijen moeilijk zijn om in verzet te komen. Het schrappen van de dividendbelasting is een klein onderdeel van een groter belastingplan voor het bedrijfsleven. Een Eerste Kamerlid dat tegen het dividendplan wil stemmen, wordt daardoor gedwongen het hele belastingplan voor bedrijven weg te stemmen, inclusief andere lastenverlichtingen. Het is de vraag of de doorgaans voorzichtige Eerste Kamerleden tot zo’n drastische stap bereid zijn.
Aanzwellende kritiek
De afgelopen weken zwol de kritiek op het dividendplan verder aan. Internationale beleggers, economen van grote banken en vertegenwoordigers van het Midden- en Kleinbedrijf (MKB) toonden allemaal hun twijfels over het kabinetsvoornemen.
Toch blijven Rutte en ook Buma ervan overtuigd dat handhaving van de dividendbelasting er juist toe kan leiden dat grote bedrijven als Shell, Unilever en Akzo Nobel Nederland de rug toekeren. Ze zijn niet bereid dat risico te lopen.
Ze kregen donderdag bijval van Paul Polman, de topman van Unilever die eerder aankondigde dat het hoofdkantoor van zijn bedrijf in Nederland wordt gevestigd. Tenminste, als de aandeelhouders daar eind oktober mee instemmen. Volgens Polman is ‘de tendens globaal’ om de dividendbelasting te verlagen. Als Nederland achterblijft, kiezen grote bedrijven mogelijk voor vestigingsplaatsen met een beter fiscaal klimaat. Hij beklaagde zich bij de NOS dat de voorstanders onvoldoende aan het woord komen.
Rutte zal de komende maanden alle steun kunnen gebruiken. Het is zelden voorgekomen dat een kabinet met zo’n kleine meerderheid zo’n ongeliefde maatregel wil afdwingen. De premier heeft zijn coalitiepartners in het gelid gekregen, maar helemaal zeker van een goede afloop zal hij nog niet zijn.