Nederlandse taal veilig ondanks Engelse invloed

‘Gesaved’, ‘appen’, ‘gestreamd’: ondanks de populariteit van Engelse leenwoorden, is de positie van het Nederlands nog altijd sterk. Dat concluderen onderzoekers van het Meertens Instituut en de Universiteit Gent in het rapport De staat van het Nederlands dat maandag gepresenteerd wordt. Het lijkt erop dat het Nederlands in Nederland en Vlaanderen veruit de voornaamste voertaal zal blijven.

Het onderzoek is een initiatief van de Taalunie en moet antwoord geven op de vraag wat de invloed is van globalisering en immigratie op het Nederlands. Uit het rapport blijkt dat zo’n negentig procent van Vlamingen en Nederlanders altijd Nederlands spreekt in zijn of haar naaste omgeving. Op het werk is dat ongeveer tachtig procent. Zowel oorspronkelijke als niet-oorspronkelijke ‘moedertaalsprekers’ vinden het Nederlands een ‘mooie taal’ die doorgegeven moet worden aan de volgende generatie. De onderzoekers concluderen:

“Als het van de attitudes afhangt, is het Nederlands dus een zeer vitale taal met uitstekende overlevingskansen voor de toekomst.”

In totaal zijn er 24 miljoen Nederlandstaligen op de wereld. De wetenschappers schreven een online enquête uit waarin sprekers werd gevraag wat zij waarnemen in hun omgeving. Zo’n 3.000 Nederlanders en meer dan 3.400 Vlamingen deden hieraan mee. Ook werden Friezen en Brusselaars apart opgenomen in het onderzoek, aangezien deze groepen vaak tweetalig- of meertalig zijn opgevoed.

Lees ook: Wie spreekt er nog Nederlands in het hoger onderwijs

Het onderzoek is een eerste ‘nulmeting’, aan de hand waarvan de komende jaren bepaald kan worden op wat voor manier de Nederlandse taal zich ontwikkelt. De deelnemers aan het onderzoek vormen samen het zogeheten ‘StaatNed-panel’. Dit panel zal elke twee jaar gevraagd worden wat ze binnen de Nederlandse taal waarnemen.

Leenwoorden

Het Nederlands kent veel nieuwe Engelse leenwoorden onder andere door de ontwikkeling van moderne technologie. Toch weten sprekers deze makkelijk te ‘vernederlandsen’. Coördinator van het onderzoek Frans Hinskens van het Meertens Instituut licht toe:

“Het blijft een taal die duidelijke kaders heeft en open en vitaal genoeg is om vreemde elementen te omarmen.”

Wel heeft het Engels binnen een paar domeinen een belangrijke plek naast het Nederlands weten in te nemen. Voornamelijk in het hoger onderwijs en de wetenschap bestaat een tendens om het Engels te verkiezen boven het Nederlands. “Enige maatschappelijke reflectie hierover kan geen kwaad”, concludeert het onderzoek. Daarnaast zegt 28,3 procent van alle Nederlanders ook nieuws in andere talen te volgen. Engelse media zijne verreweg het populairst.