Direct naar artikelinhoud

Voor de vrijzinnige moraal over wiet moet je in Amerika zijn

Drukte in de wietwinkel in Denver, Colorado.

Voor de vrije moraal over softdrugs moet je tegenwoordig niet meer in Europa, maar in Noord- en Zuid-Amerika zijn. Dat is minder verwonderlijk dan het lijkt. Vooral Noord-Amerikanen zijn grote liefhebbers van cannabis.

Legalize it, zong Peter Tosh in de jaren zeventig tussen een woud aan wietplanten. Voor inwoners van de staat Colorado is deze hartenkreet geen mistige droom meer. Sinds 1 januari is cannabis legaal in de winkel verkrijgbaar. De staat Washington ging Colorado in december 2013 net voor. Alaska hoopt snel te volgen en gisteren maakte de gouverneur van staat New York bekend een proef te starten met medicinale wiet. Vergelijk die ontwikkeling eens met de discussie in de voormalige narco-vrijstaat Nederland, dat het ene beperkende criterium op de ander stapelt.

Canada
De ontwikkeling in de Verenigde Staten staat niet op zich. In het noordelijke buurland Canada woedt een discussie over de status van marihuana. Medicinaal gebruik is toegestaan, maar in diverse peilingen geeft een meerderheid van de Canadezen aan dat ook recreatief gebruik uit het strafrecht mag worden geschrapt.

Zuid-Amerika
Uruguay is al zover. Het Zuid-Amerikaanse land vestigde vorig jaar de aandacht op zich door als eerste natie cannabis volledig te legaliseren.

Buurland Argentinië hanteert een gedoogbeleid. Bezit van kleine hoeveelheden is toegestaan en niemand die vreemd opkijkt wanneer in het openbaar iemand een toeter rolt. In Brazilië zijn de regels strenger, al wordt ook daar het gebruik overwegend getolereerd. In Colombia, Ecuador en Peru zijn kleine hoeveelheden voor eigen gebruik toegestaan. Al kun je kleine hoeveelheid in Colombia rustig tussen aanhalingstekens plaatsen. Je mag er tot 22 gram bezitten.

Ook Midden-Amerikaanse landen staan overwegend tolerant tegenover cannabis. In Mexico, Costa Rica, Belize en Jamaïca is gebruik uit de criminele sfeer gehaald.

In Azië zijn de regels strenger. Met uitzondering van Cambodja, waar een vrije moraal heerst over het gebruik van cannabis. Er is zelfs een complete toeristenindustrie ontstaan rond het roken van wiet. Ook zijn er in de hoofdstad Phnom Penh 'happy' restaurant die koken met het psychedelische kruid.

Voorbijgestreefd
Wereldwijd mag Nederland voorbij zijn gestreefd door landen en diverse Amerikaanse staten, in Europa is ons land wel het meest vrijzinnige als het gaat over softdrugs. Kroatië bijvoorbeeld erkent wel een verschil tussen hard- en softdrugs, maar op gebruik van marihuana staat nog altijd een flinke boete. Tsjechië heeft sinds april vorig jaar een regeling voor gebruik van medicinale wiet. In Italië, Spanje, Zwitserland, Roemenië, Rusland en Estland kun je een boete krijgen, maar zware straffen op bezit voor eigen gebruik zijn er niet.

Buurland België staat het bezit van 3 gram toe; zeg maar een goed gevuld zakje wiet. Voor de meest liberale opvatting over softdrugs in Europa moet je tegenwoordig in Portugal zijn. Wie met minder dan 25 gram wiet wordt aangehouden, heeft geen enkel probleem.

In Nederland wordt softdrugs nog altijd gedoogd, maar de regels zijn in de loop der jaren wel aangescherpt. De beperkingen zitten hem vooral in de AHOJG-criteria waaronder coffeeshops hun waar mogen verkopen. AHOJG-criteria staan voor geen affichering (A), geen harddrugs (H), geen overlast (O), geen verkoop aan jeugdigen (J), geen verkoop van grote hoeveelheden per transactie (G).

Wietpas
Limburgers, Noord-Brabanders en Zeeuwen konden in 2012 alleen cannabis en hasj kopen als zij zich als lid hadden ingeschreven bij een coffeeshop; de zogeheten wietpas. Deze maatregel sneuvelde bij het aantreden van het kabinet Rutte II. Wel moeten klanten met een uitreksel uit het bevolkingsregister kunnen aantonen dat hij of zij Nederlander is.

Wie kijkt naar welke drugs populair zijn in welk werelddeel, zal niet verrast zijn over de vrijere cannabismoraal in Amerika. Volgens de International Narcotics Control Board staat cannabis in Noord-, Midden- en Zuid-Amerika bovenaan de lijst. Dat geldt overigens ook voor Europa, waar XTC eveneens een populaire drug is.

Ooit een blowtje gerookt
Andere onderzoeken laten zien dat nergens ter wereld zoveel volwassen ooit een blowtje hebben gerookt als in de Verenigde Staten (51,6 procent in de leeftijd 16 - 34) en Canada (44,5 procent in de leeftijd 15 plus). Ter vergelijking, in Nederland is dat 22,6 procent in de leeftijdscategorie 15 - 64. Daarmee is Nederland in Europa een middenmoter. Het percentage volwassenen dat ooit cannabis heeft gebruikt ligt in acht landen hoger. De top drie: Denemarken, Frankrijk en Engeland; alle drie landen met een strenge cannabiswetgeving.