Europese prioriteiten: wat kunnen we verwachten?

door: in Rechtsgeleerdheid
Europa toekomst_MLR

De Tweede Kamer maakte op 12  januari, via de Commissie Europese Zaken, bekend welke onderwerpen van EU-beleid prioriteit zijn voor de Kamer in 2018. Deze lijst met prioriteiten wordt opgesteld door de Commissie Europese Zaken, met inbreng van alle kamercommissies, en ter goedkeuring voorgelegd aan de gehele Tweede Kamer.

De lijst wordt jaarlijks gemaakt aan de hand van het Werkprogramma van de Europese Commissie waarin de Commissie aankondigt op welke terreinen nieuwe wetgeving verwacht kan worden.  Zodra het Werkprogramma door de Tweede Kamer wordt ontvangen, doorgaans aan het einde van het jaar, wordt het programma door iedere kamercommissie behandeld. Elke commissie selecteert de dossiers op haar beleidsterrein waaraan zij prioriteit wil geven. Op de lijst van prioriteiten wordt daarnaast door de kamercommissies aangegeven of ze bij het nieuwe wetgevingsvoorstel een behandelvoorbehoud wil plaatsen en of zij voornemens in een subsidiariteitstoets uit te voeren. Zodra de voorstellen door de Europese Commissie worden gepresenteerd zullen deze op de agenda van de desbetreffende kamercommissie worden geplaatst en behandeld. Dit heet niet dat alle andere voorstellen van de Europese Commissie geen aandacht krijgen, dat krijgen ze namelijk wel alleen zijn het geen prioriteiten voor de Kamer.

Deze methode wordt sinds 2010 gebruikt en is geïntroduceerd in de Rijkswet tot de goedkeuring van het Verdrag van Lissabon. In artikel 3 van de procedureregeling over het behandelvoorbehoud en de subsidiariteits-toets bij het Reglement van Orde van de Tweede Kamer ligt deze bevoegdheid van de Kamer vast.

Het Werkprogramma van de Commissie voor 2018 bevat geen verrassende nieuwe voorstellen. De initiatieven liggen in de lijn der verwachtingen en passen binnen het beleid dat de Commissie bij haar aantreden in 2014 heeft opgesteld. De 6 hoofdpunten uit de het Werkprogramma zijn Economie en interne markt, Economische en Monetaire Unie, Energie-Unie, Milieu en klimaat, Veiligheid en migratie en Bestuur EU.

De prioriteiten van de Tweede Kamer in 2018 liggen op een viertal terreinen; versterking van de eurozone, de nieuwe meerjarenbegroting van de EU, handel en veiligheid. Van de 26 nieuwe voorstellen die de Europese Commissie in 2018 wil doen heeft de kamer 19 geprioriteerd. Deze aantallen komen in grote lijnen overeen met die van de afgelopen jaren. Voor vijf van deze 19 voorstellen heeft de Kamer aangegeven een behandelvoorbehoud te maken en/of een subsidiariteitstoets uit te voeren. Hiermee geeft de Kamer aan dat zij dit onderwerp dermate belangrijk vindt. Je kunt zeggen dat dit de prioriteiten van de prioriteiten zijn.  Twee voorstellen van de Europese Commissie die de Kamer als prioriteit heeft bestempeld zijn de oprichting van een Europese arbeidsautoriteit en een initiatief inzake de toegang tot sociale bescherming voor atypische zelfstandigen. De Kamer houdt deze voorstellen niet enkel in de gaten maar zal zodra ze gepresenteerd worden zal zij een behandelvoorbehoud plaatsen en een subsidiariteitstoets uitvoeren. Dit zijn de enige twee onderwerpen op de lijst waarbij beide instrumenten zullen worden ingezet. Het is nog niet geheel duidelijk wat het standpunt van de Kamer hier precies in is maar het zijn wellicht twee voorstellen die in de gaten gehouden moeten worden en die nog voor wat onrust kunnen zorgen. Het aantal voorgenomen behandelvoorbehouden en subsidiariteitstoetsen komen overeen met voorgaande jaren. Wel kan er een geleidelijke daling van de inzet van beide instrumenten worden geconstateerd. Met name het behandelvoorbehoud werd in het begin vaak ingezet maar dat is door de jaren heen steeds minder geworden. Ook wanneer de Kamer een voorstel niet op haar lijst van prioriteiten heeft geplaats kan en zal zij een behandelvoorbehoud plaatsen of een subsidiariteitstoets uitvoeren indien zij dit nodig acht.

Al met al kan geconcludeerd worden dat zowel het Werkprogramma van de Europese Commissie als de lijst met prioriteiten van de Tweede Kamer geen verrassingen bevat. Zowel in aantallen als in onderwerpen is er niets vreemds te ontdekken.

  Meer blogs op Law Blogs Maastricht, beeld Flickr
Labels: