Moet ik een dubbele asstreep bij gebiedsontsluitingswegen binnen de bebouwde kom toepassen? Dat is een vraag die we vaak krijgen bij onze helpdesk. Die dubbele asmarkering, die wel in de EHK stond, komt in de Basiskenmerken wegontwerp uit 2012 namelijk niet voor. Ik leg graag uit hoe dat komt. Maar ik kan al verklappen dat de dubbele asmarkering zeker niet helemaal is verdwenen.
Bij het uitbrengen van de
Basiskenmerken wegontwerp in 2012 introduceerden we de ideale en de minimale inrichting van wegvakken. Dit deden we om de herkenbaarheid van de wegtypen zo groot mogelijk te maken. Hiermee is de verkeersveiligheid gebaat. De EHK is met het verschijnen van de publicatie komen te vervallen.
Essentiële Herkenbaarheidskenmerken
De richtlijn Essentiële Herkenbaarheidskenmerken van weginfrastructuur (EHK) uit 2004 beschreef waaraan dwarsprofielen moesten voldoen. De toepassing van herkenbare kant- en asmarkeringen was daarin belangrijk. Bij gebiedsontsluitingswegen werd aangegeven dat er zowel binnen als buiten de bebouwde kom een dubbele asmarkering moest worden aangebracht voor de herkenbaarheid van het wegtype. De asmarkering moest het liefst doorgetrokken zijn, maar mocht in bepaalde gevallen ook onderbroken worden uitgevoerd:
Gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom met dubbele onderbroken asmarkering.
Basiskenmerken wegontwerp
In publicatie Basiskenmerken wegontwerp uit 2012 staan voor alle wegtypen zowel ideale als minimale dwarsprofielen aangegeven. De gebiedsontsluitingsweg binnen de bebouwde kom (GOW-bibeko) heeft een gemengde functie: uitwisselen en stromen. Dit type weg komt in Nederland voor met een maximumsnelheid van 50 en 70 km/h. In de ideale inrichting is een fysieke rijrichtingscheiding aanwezig en in de minimale inrichting slechts een enkele asstreep. Waar is nu de dubbele asstreep gebleven uit de EHK?
Figuur 1 GOW bibeko ideaal met fysieke rijrichtingscheiding |
Figuur 2 GOW bibeko minimaal met enkele asstreep |
Afpellen: ideaal richting minimum
Tussen de ideale en minimale inrichting ligt de speelruimte voor de beleidsmaker/wegontwerper, die als het ware de mogelijke oplossingen afpelt van ideaal naar minimaal. In de Basiskenmerken wegontwerp wordt uitgegaan van de ideale oplossing. Dat is bij GOW bibeko een weg met een fysieke rijrichtingsscheiding (zoals te zien in figuur 1).
In bepaalde bestaande situaties kan niet aan alle eisen van de ideale inrichting worden voldaan. Bij dit afpellen concludeert de ontwerperop een bepaald moment dat de fysieke rijrichtingsscheiding niet kan worden gerealiseerd, bijvoorbeeld omdat de ruimte hiervoor ontbreekt. De fysieke rijrichtingsscheiding kan dan worden ingeruild voor een dubbele asmarkering (doorgetrokken of onderbroken). De dubbele asmarkering is voor de ontwerper dus niet verdwenen en ingeruild voor de fysieke rijrichtingsscheiding, maar kan op vele plaatsen nog steeds een prima alternatief zijn voor die fysieke scheiding. Is ook voor de dubbele asmarkering geen ruimte beschikbaar, dan kan eventueel teruggegaan worden naar de minimale inrichting (zoals afgebeeld in figuur 2) met een enkele asmarkering (doorgetrokken of onderbroken).
Het is steeds de rol van de wegontwerper om (CROW-)richtlijnen te interpreteren en om ze in relatie tot elkaar toe te passen.
Ideale oplossing in praktijk
In dit blogbericht heb ik u proberen uit te leggen hoe de dubbele asstreep volgens mij kan worden toegepast in de geest van de richtlijnen. Ik ben wel benieuwd naar hoe u hiermee in de praktijk omgaat. Ziet u de ideale oplossing ooit wel eens in de praktijk? Ziet u dat direct naar de enkele asmarkering gegrepen wordt of wordt het afpellen echt vanaf ideaal profiel richting minimaal profiel gevolgd.
Ik ben benieuwd naar uw reacties. Daarmee kan ik de richtlijnen nog beter toespitsen op uw werkpraktijk.
John Boender
Programmamanager Wegontwerp
john.boender@crow.nl
Wilt u meer weten over wegontwerp? Kijk dan eens naar de cursus
Handboek wegontwerp of de dagcursus
Update: nieuwe kennis en ontwikkelingen wegontwerp.