Aan de slag met de StarVR

Virtual reality maakte vorig jaar een enorme opmars dankzij het beschikbaar komen van headsets zoals de Oculus Rift, HTC Vive en PlayStation VR. De huidige brillen zijn echter duidelijk van een eerste generatie en er is nog veel te verbeteren. Game-ontwikkelaar Starbreeze, bekend van Payday 2, werkt al een aantal jaar aan de StarVR, een geavanceerde headset met twee 5,5"-schermen. Dat moet niet alleen voor een scherper beeld zorgen dan wat de huidige generatie vr-headsets kan bieden, ook is het blikveld veel groter.

De laatste tijd bleef het stil rondom de headset. Benieuwd als we waren, hoopten we de bril op de CES in januari aan te treffen, maar de StarVR was gek genoeg niet te bekennen op 's werelds grootste elektronicabeurs. Dankzij de samenwerking van Starbreeze met Acer hadden we donderdag op het Acer-evenement in New York meer geluk: daar waren de nieuwste exemplaren van de StarVR-ontwikkelkit aanwezig en konden we de bril opzetten.

Nieuwste development kit

De StarVR-headset die we op ons hoofd konden zetten is de nieuwste versie, een ontwikkelkit die sinds een maand uitgeleverd wordt aan partners zoals IMAX. Het belangrijkste wapenfeit van de StarVR is het gebruik van twee 5,5"-schermen met ieder een resolutie van 2560x1440 pixels. Ieder oog krijgt dus die resolutie voorgeschoteld en dat is veel meer dan de 1080x1200 pixels per oog van de Oculus Rift en HTC Vive.

Net als die consumentenbrillen gebruikt de StarVR-headset oledpanelen. De verversingssnelheid is met 60Hz wel lager dan de 90Hz van de Rift en Vive. Overigens benadrukken de makers dat de hardware nog niet definitief is en dat specificaties kunnen veranderen. De komst van een nog hogere resolutie of een hogere verversingssnelheid is zeker niet uitgesloten.

Het gebruik van twee schermen levert in de eerste plaats vooral een groter horizontaal blikveld op. Volgens Starbreeze is dat 210 graden horizontaal en 130 graden in de verticale oriëntatie. De HTC Vive en Oculus Rift geven beiden een blikveld van ongeveer 100 graden in beide richtingen. Ten opzichte van eerdere versies, die dezelfde schermen hadden, zegt Starbreeze dat de lenzen flink verbeterd zijn. De StarVR is net als de Rift voorzien van fresnellenzen, zodat je kunt scherpstellen door de bril iets te verschuiven op je hoofd.

Eerste indruk

Voor de demonstraties van de StarVR had Acer een aantal hokjes opgesteld waarin demo's werden gegeven. We gingen aan de slag met John Wick Chronicles VR. Dat is een vr-actiegame die is ontwikkeld door Starbreeze en in februari is uitgebracht op Steam. Bezitters van de HTC Vive kunnen het spel dus ook spelen.

Hoewel de StarVR-headset flink groot is, zit hij best comfortabel. We merkten niet direct een duidelijk verschil met brillen als de HTC Vive en Oculus Rift als het gaat om gewicht, maar wellicht is dat anders bij langdurig gebruik. Wat je wel meteen merkt is het grotere blikveld. Als je een Rift of Vive op je hoofd hebt, zie je in je ooghoeken het virtuele scherm ophouden en zie je een zwarte rand. Dankzij de twee schermen van de StarVR is dat niet het geval en lijkt het beeld niet op te houden. Daardoor kun je ook echt in de headset rondkijken door met je ogen te bewegen.

Met een resolutie van in totaal 5120x1440 pixels is het beeld ook scherper dan wat we gewend zijn van de Rift en Vive, maar het verschil is niet zo groot als je wellicht zou vermoeden en waarop we hoopten. Het screendoor-effect is niet volledig verdwenen; nog steeds kun je de afzonderlijke pixels zien, al zijn ze wel kleiner en is het beeld daardoor scherper. Dat je nog steeds pixels ziet, is te verklaren door het grotere blikveld. De resolutie is wel veel hoger, maar de vele pixels zijn ook verdeeld over een groter oppervlak.

De demo die we speelden, bestond uit een scene waarbij we op een groot jacht achter een bar stonden, terwijl er van verschillende kanten vijanden aan kwamen rennen. Het is een vrij standaard vr-scenario, waarin je op een vaste plek staat en je om je heen moet schieten. Toch gaf de opstelling wat meer bewegingsruimte. We konden een paar stappen in alle richtingen zetten om vijanden te ontwijken, of naar de grond duiken om dekking te zoeken achter de bar. Om niet in de war te komen met de kabels werden deze via het plafond geleid.

De relatief lage verversingssnelheid van 60Hz ervoeren we niet als een probleem. De game speelde soepel naar ons idee. Ondanks de hoge resolutie van 5120x1440 pixels werd er geen extreme hardware uit de kast getrokken om de pixels tevoorschijn te toveren. De game draaide op een pc met GTX 1080-gpu. De John Wick-game is overigens grafisch niet heel bijzonder, waardoor er ook niet al te exotische hardware nodig is om 60fps te halen.

Voor tracking werd in deze demo gebruikgemaakt van een systeem van PhaseSpace, dat werkt met leds en camera's die de frequentie waarop de ledjes knipperen waarnemen. De leds waren zowel op het geweer als op de headset geplakt en de tracking werkte uitstekend. We konden knielen, ontwijken, en al dekking zoekend over de bar heen schieten. Daarbij raakte de tracking op geen enkel moment in de war.

Een handige eigenschap van het PhaseSpace-systeem is dat het mogelijk is om verschillende gebruikers te herkennen door de ledjes op een andere frequentie te laten knipperen. Daarmee zou het dus mogelijk zijn om meerdere gebruiker in een ruimte samen te laten spelen. Het trackingsysteem is overigens geen onderdeel van de StarVR; de headset kan met verschillende soorten systemen worden gecombineerd.

Ontwikkeling

Op de E3 van 2015 toonde Starbreeze voor het eerst een vroege versie van zijn headset. Begin 2016 kwam de ontwikkelstudio met het plan om een arcadehal voor virtual reality op te zetten in Los Angeles. Tot op heden is deze 'StarCade VR' er echter niet gekomen. We vroegen aan Starbreeze-ceo Bo Andersson wat de status is van het project en hij verklaarde dat de plannen vlak na de aankondiging zijn gewijzigd, toen IMAX interesse toonde in de bril.

In plaats van een eigen StarCade VR is Starbreeze een samenwerking met IMAX aangegaan en laatstgenoemde heeft vervolgens een eerste experience center opgezet, waar mensen een aantal vr-ervaringen kunnen uitproberen met ontwikkelversies van de StarVR-headset.

Het doel van IMAX is om in de toekomst meer van dat soort vr-locaties te openen, maar voorlopig blijft het bij pilots. Als die succesvol blijken, volgt een uitbreiding. Het kan betekenen dat de StarVR dan op termijn ook naar de Benelux komt, want IMAX werkt samen met bioscoopketens als Pathé. Wereldwijd heeft IMAX 75 partners en zo'n 1200 locaties. In potentie zijn dat allemaal plekken waar een vr-centrum geopend zou kunnen worden volgens het bedrijf. IMAX ziet virtual reality als een aanvulling op films: het bedrijf stelt zich voor dat mensen een film kijken en dan daarna een korte vr-ervaring doorlopen.

Acer is sinds mei 2016 betrokken bij het project. Starbreeze en de Taiwanese hardwarefabrikant willen samenwerken op het gebied van het ontwerp, de fabricage, promotie en verkoop van de StarVR-headset. Een maand na de bekendmaking van het partnerschap investeerde Acer een bedrag van 9 miljoen euro in het project.

Voorlopig alleen voor bedrijven

Medewerkers van StarVR vertelden ons dat de huidige bril nog doorontwikkeld wordt en dat de verwachting is dat er eind dit jaar of begin volgend jaar een definitieve eerste versie is. Dat betekent overigens niet dat de bril voor iedereen in de winkels ligt, het zal ook dan gaan om een headset die aan bedrijven zoals IMAX wordt verkocht. Of er een consumentenversie van de StarVR komt is niet duidelijk, maar in ieder geval is het zeker dat we deze niet op korte termijn hoeven te verwachten.

De StarVR-headset geeft een kijkje in de toekomst van wat mogelijk is met virtual reality. Het veel grotere blikveld is een flinke stap vooruit ten opzichte van de huidige brillen en ook de scherpte is beduidend beter. We hopen dat de plannen van IMAX zich zullen ontvouwen en dat er meer bedrijven gaan samenwerken met Acer en Starbreeze om bijvoorbeeld vr-arcades op te zetten waar gebruikers een high-end virtualrealityevaring kunnen beleven.