Overheid negeert richtlijn bijklussende journalisten
De overheid houdt zich niet aan de eigen voorschriften bij het inhuren van journalisten. De afgelopen vier jaar zijn bij verschillende ministeries journalisten ingehuurd als dagvoorzitter of spreker terwijl een richtlijn uit 2004 de inhuur van actieve journalisten afraadt. Dat blijkt uit stukken die de Volkskrant heeft gekregen na een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Tussen januari 2010 en het voorjaar van 2015 huurden ministeries zeker 39 personen in die actief journalist zijn of vanwege hun ervaring als zodanig gelden. Opvallend daarbij is het aantal presentatoren van de publieke omroep dat opdrachten doet bij de overheid. Het ging in de afgelopen jaren om Jelte Sondij (BNN-VARA), Liesbeth Staats (KRO), Rob Trip (NOS), Twan Huys (NTR), Milouska Meulens (NOS), Teun van de Keuken (KRO-NCRV) en Fons de Poel (KRO).
De ministerraad nam in 2004 na een vergelijkbaar Wob-verzoek van het tv-programma Reporter een richtlijn aan voor het inhuren van journalisten. Daarin staat dat 'de overheid niet langer nog actieve journalisten inhuurt'. Dit vanwege twee bezwaren. Het kan de onafhankelijkheid van de journalistiek tegenover de overheid schaden. En journalisten van de publieke omroep worden op deze manier twee keer uit publieke middelen betaald: eerst als presentator bij de publieke omroep en vervolgens nog eens door de Rijksoverheid die de journalist wegens zijn bekendheid inhuurt. Vandaar het advies: niet doen.
Wie verdiende wat?
Ministeries hebben graag een bekend gezicht van de televisie. Maar de combinatie van bijverdiensten en de onafhankelijkheid van de journalistiek blijft gevoelige materie.
UWV
Dat is niet tot alle ministeries doorgedrongen. Het ministerie van Financiën huurde vanaf 2010 22 maal een journalist in. Uit het onderzoek van Reporter bleek destijds dat twee presentatoren van het NOS Journaal voor tienduizenden euro's bijverdienden bij uitkeringsinstantie UWV. Het leidde tot maatschappelijke discussie over de rol van journalisten. Presentator van het NOS Journaal Rob Trip komt eenmaal voor in de lijst: voor de Belastingdienst was hij dagvoorzitter tijdens een 'managementdag' van de douane. Hij verdiende daarmee 7.260 euro.
Het overzicht van de ministeries geeft een deel van het werkelijke aantal ingehuurde journalisten weer: ministeries registreren journalisten niet als zodanig in hun eigen administratie en vermelden alleen een bedrijfsnaam. Daardoor is onduidelijk hoeveel journalisten de overheid betaalt voor opdrachten.
Destijds bleek dat twee presentatoren van het NOS Journaal voor tienduizenden euro's bijverdienden bij uitkeringsinstantie UWV
De voorlichtingsraad van het ministerie van Algemene Zaken erkent dat de eigen richtlijn wordt geschonden. 'Organisaties van de Rijksoverheid houden zich er niet altijd aan.' Dat komt volgens een woordvoerder doordat de richtlijn 'niet overal binnen de Rijksoverheid even bekend is'. De woordvoerder: 'We zullen deze daarom opnieuw onder de aandacht brengen.' Ook wordt gekeken of de richtlijn geactualiseerd moet worden. Het blijkt voor de overheid bijvoorbeeld niet altijd duidelijk of iemand een journalist is of een zelfstandig ondernemer.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
