Een tweet met een foto van een kassaticket beroert Vlaanderen twee dagen lang. Een Facebook-post leidt nog geen 24 u later tot het ontslag van een jeugdtrainer.

En beide keren hoor je hetzelfde: “Dat had ik echt niet gewild.”

Tijd dus om nog eens regel nummer één van het gebruik van sociale media in herinnering te brengen.

(Deze tekst verscheen eerder als opinie op knack.be)

Terras Leuven

Toen Gitte Denteneer op haar kassaticket zag staan dat er elektriciteit werd aangerekend omdat ze de papfles van haar baby in de microgolf had opgewarmd, moet ze gedacht hebben: “Ongelooflijk, dat moet ik wel even meedelen aan de mensen die ik ken.”

Gitti besloot daarvoor Twitter te gebruiken.

Gitte Denteneer heeft vandaag 333 volgers op Twitter. Laat ons zeggen dat er sinds zondag een aantal bij zijn gekomen en dat het er zondag misschien hoop en al 300 waren.

€0,50 by op de rekening plaatsen omdat je er het flesje voor je baby van 2 mndn oud opwarmt #fail #caferubens #leuven pic.twitter.com/ZwHAVHCjWV

— Gitte Denteneer (@GitteDenteneer) April 12, 2015

Met haar tweet en haar 300 volgers ontketende ze een mediastorm die ze zelf niet had zien aankomen.

De tweet werd meer dan 1500 keer geretweet en horeca-vertegenwoordigers moesten in alle media verantwoording gaan afleggen: dat zoiets wel kon, als het aan de klant was meegedeeld, maar dat zoiets niet gebruikelijk was.

Dat haar tweet deze massareactie zou ontketenen had Gitte niet verwacht.

Zoals ze zelf in De Morgen zei: “Het was ook niet onze bedoeling om er een rel van te maken.”

T-shirt

De vader van Ximon had op zijn beurt ook geen idee welk mediacircus hij op gang zou trekken toen hij de foto van zijn zoon met het ondertussen befaamde t-shirt op Facebook plaatste.

De vader van Ximon had net als Gitte Denteneer geen wereldschokkend aantal vrienden op Facebook. En toch leidde zijn post tot het ontslag van de jeugdtrainer.

Wat op zijn beurt weer leidde tot vernietigende reacties richting de vader en een online petitie ter ondersteuning van de jeugdtrainer. Wat op zijn beurt weer leidde tot het annuleren van het ontslag. En wat afgesloten werd met een verzoenende handdruk tussen vader en jeugdtrainer.

En ook hier de reactie toen het stof was gaan liggen: dit had ik echt allemaal niet gewild.

Excuses van beide kanten, handdruk en #caseclosed. Interne evaluatie jeugdbeleid volgt en nu #backtobusiness. pic.twitter.com/UR0v51RSDY

— KV Oostende (@kvoostende) April 16, 2015

Sociale mediatijden

In de geborgenheid van hun smartphone of computer hebben zowel Gitte Denteneer als de vader van Ximon gedacht: dit moet me even van het hart en deel ik met enkele vrienden. En ze besloten allebei hiervoor de sociale media te gebruiken.

Maar sociale media zijn geen privé-communicatiemiddelen. Het zijn massamedia waar iedereen alles in kan gooien maar waarvan niemand weet hoe het er uit zal komen.

Het kan verdwijnen in het oorverdovend kabaal van andere posts en tweets óf het kan opgepikt worden door de massamedia zoals in deze twee gevallen.

Een regel is er niet. Daarom dat het belangrijk is jezelf een regel op te leggen.

Mailverkeer

Voor mails is de regel al jaren duidelijk. Voor je de mail verstuurt moet je de vraag stellen:

Zou ik kunnen aanvaarden dat de inhoud van deze mail de voorpagina van de krant haalt?

Is het antwoord “ja” dan kun je met een gerust geweten de mail verzenden.

Is het antwoord “neen” dan pas je de mail aan of verwijder je de mail en neem je de telefoon.

Regels gebruik sociale media

Deze regel voor mails moet men ook toepassen bij het gebruik van sociale media.

Stel jezelf de volgende vraag voor je iets post of tweet:

Deze post of tweet kan op de voorpagina van de krant komen. Is dat ok voor mij?

Gitte Denteneer en de vader van Ximon hadden waarschijnlijk allebei “neen” geantwoord. En de mediaweek had er vervolgens helemaal anders uitgezien.