Achterhalen hoeveel belastinggeld er naar het betaald voetbal is gesluisd, is een lastige exercitie. Staatssteun aan clubs is sinds 2002 verboden volgens Europese mededingingsregels. Dat heeft geleid tot een breed scala van omwegen en constructies om toch gemeenschapsgeld in noodlijdende voetbalclubs te steken. De eerste Masterclass Onderzoeksjournalistiek van De Groene Amsterdammer deed een poging om de kluwen van stiekeme staatssteunconstructies te ontwarren. Met een uitgebreide vragenlijst aan gemeenten, jaarverslagen, stukken uit de Kamer van Koophandel en het kadaster, rapporten, raadsbesluiten en een inventarisatie van alle krantenartikelen over de relatie tussen overheid en voetbalclubs van 1996 tot nu hebben we een zo compleet mogelijk beeld proberen te krijgen van de overheidssteun aan voetbalclubs en stadions.
Daarnaast hebben we drie casussen uitgediept. Den Haag, dat zo maar even ruim vijftig miljoen euro op tafel legde om een stadion te bouwen voor een club die bijna failliet was. De besluitvorming is exemplarisch voor het opportunisme, de emotie en het amateurisme waarmee politici voetbalclubs behandelen. ADO werd voor de hofstad een peperdure imagocampagne.
In Doetinchem waren ze de banden met het noodlijdende De Graafschap zo zat dat een ‘ontvlechtingsoperatie’ volgde die dertien jaar duurde en meer dan dertien miljoen euro kostte. Op papier althans, want in de praktijk vloeien er nog steeds euro’s van stadhuis naar voetbalclub. En pikken grondspeculanten mogelijk een graantje mee van de gemeentelijke vrijgevigheid.
En Veendam. Ach, Veendam. De club die in 1954 toetrad tot het betaald voetbal en in 1958 voor het eerst gered moest worden. Keer op keer legde de gemeenschap geld bij op de voetbalactiviteiten in stadion De Langeleegte. BV Veendam is misschien wel het grootste succesverhaal als het aankomt op aanboren van overheidsgeld.
Creatief met staatssteun
Voetbal Betaald uit overheidssubsidie
BRAM LOGGER
De laatste keer, echt
Voetbal BV Veendam, een seriële reddingsoperatie
JORIS ENGBERS
Vervlechting en ontvlechting
Voetbal De kosten van budgettair neutraal
HESTER DEN BOER
Een Haags bakkie van zeventig miljoen
Voetbal Den Haag pompte miljoenen in stadion en club
JESSE PINSTER
De Masterclass is mede mogelijk gemaakt door het Stimuleringsfonds voor de Pers.
