Vervolg: Is bestrijding laaggeletterdheid de juiste overlevingsstrategie voor bibliotheken?
Jeanine Deckers constateert terecht dat zij, Schrijverdezes en ikzelf het grotendeels met elkaar eens zijn wat betreft de legitimiteit van het aanhalen van laaggeletterdheidbestrijding voor goed bibliotheekwerk. Op punten verschillen we van mening (over de aanpak, over de strategie), maar ik denk dat onze gemene deler is dat we ons zorgen maken over de inhoudelijke toekomst van dat goede bibliotheekwerk en daarom in de pen klimmen.
Ik vrees nog steeds dat het gebruiken van laaggeletterdheid als een argument om vestigingen open te houden, zonder daadwerkelijk met de inhoud bezig te zijn, dodelijk kan zijn. Wat ik daarbij nog steeds heel erg lastig vind is (ook) de argumentatie die Jeanine daarvoor gebruikt:
Een bibliotheek is wel onmisbaar als het gaat om het voorkomen van laaggeletterdheid: als het gaat om het opdoen van leeservaring en het bouwen aan een leestraditie bij kinderen. Dat alleen al lijkt me een ijzersterk argument in deze discussie. En ja, dat zouden scholen ook zelf kunnen doen met een goede schoolbibliotheek, maar dat doen ze niet, want zij gaan er van uit dat de bibliotheek daar voor is. Zij zijn er om les te geven.
Het ís ook een ijzersterk argument, alleen.., was dat nu niet juist de reden het landelijke programma de Bibliotheek op school (dBos) op te zetten en uit te rollen en dat naar mijn weten succesvol is? Als argument voor het openhouden van een bibliotheekvestiging lijkt het me daarom een hele moeilijke. En nogmaals: het gaat niet om het inhoudelijke belang van laaggeletterdheidbestrijding, maar om de onduidelijkheid van door elkaar lopende strategieën en belangen waar bibliotheken zélf bij zijn. Want wat doet een bibliotheekdirecteur die én wordt bedreigd met sluiting van vestigingen én deelneemt aan dBos?
Waar ik zelf heel erg blij mee ben is dat we een inhoudelijke discussie over onderwerp konden voeren. Ik hoop dat directies die discussie met elkaar aandurven en dat de VOB in het aanjagen daarvan haar verantwoordelijkheid neemt. Of zal er al een strategie klaarliggen die tegelijk met het prachtige manifest aangeboden wordt? “Zó gaan we het doen, beste minister?” Ik betwijfel het ten zeerste.
Het meest zorgelijk in de hele discussie vond ik echter een privéreactie die ik kreeg op mijn eerste blogpost.
“Mooi artikel mbt laaggeletterdheid! Wel gewaagd, zou ik hier niet durven publiceren.”
Het is niet de eerste keer dat ik deze respons krijg. Wil daarom iedereen die zwijgt nu alsjeblieft zijn/haar hand opsteken? Dit is niet het moment om je mond te houden. Het is daarmee wat mij betreft ook een tiende onderdeel van Bibliotheekwerk in transitie:
Van… zwijgen Naar… spreken.
Afbeelding: brianjmatis via Compfight cc
