'Jonge mama's, doe het tien jaar rustiger aan'
Als je vriendinnen met kleine kinderen hebt, is de kans groot dat je op Facebook het stuk 'Is dit dan quality time?' uit het online magazine Charlie zag voorbijkomen. Journaliste Ilse Ceulemans werpt daarin een nieuwe blik op de moeilijke strijd van mama's om kinderen en carrière te combineren. 'Minder gaan werken is soms nodig, maar het hoeft geen definitieve keuze te zijn'.
Voor Ilse Ceulemans begon het met twee weken thuisblijven toen haar dochtertje ziek werd. Ze is daarna niet meer fulltime gaan werken. 'Een fulltime job combineren met een gezin: ik kon het niet. Of nee, ik kon het wel, maar het was niet meer gezellig', schrijft ze in het stuk dat op 24 uur meer dan 1.000 keer gedeeld werd op Facebook.
En toch bleef dat vooroordeel: als een vrouw minder gaat werken voor de kinderen, lijkt het alsof ze haar carrière niet belangrijk vindt. 'En dat terwijl ik wel ambitieus ben', zegt ze aan de telefoon. 'Maar niet alleen in mijn job. Ik wil ook dat het thuis goed gaat'.
Ceulemans liet zich inspireren door The Gentlemom, een online community die jonge ouders een hart onder de riem wil steken. Het probleem is vooral dat je kinderen jong zijn als je zelf nog volop aan je carrière timmert. Wanneer je fulltime lange dagen maakt en rekent op crèches en naschoolse opvang. En dat terwijl een carrière toch ongeveer 45 jaar duurt. Dus stelt ze voor om op lange termijn te plannen. 'In de eerste schijf van 15 jaar groei je in je job, maar daarna doe je het tien jaar rustiger aan. In deze 'denkfase' werk je minder, zorg je voor de kinderen en jezelf en kan je nieuwe ideeën opdoen. Om er tegen je 45ste, als de kinderen groot zijn, weer volop tegenaan te gaan.
Gyneacologe Ingrid Theunissen zegt in Marie-Claire: ‘In de menopauze maken vrouwen meer mannelijk hormoon aan waardoor je energieker en ondernemender wordt. Het is hét moment voor vrouwen om hun leven en hun carrière opnieuw in handen te nemen', schrijft ze. Overigens hoeven het voor haar niet altijd de vrouwen te zijn die deze pauze nemen: 'ook papa's kunnen beslissen wat minder te gaan werken'. Dat heeft financiële consequenties, maar die kan je volgens haar gedeeltelijk opvangen door creatief te zijn met de extra tijd die vrijkomt. 'Je spaart veel uit aan opvang en nabewaking en mijn kinderen waren ook minder ziek'.
'Ik merk aan de reacties van mensen dat dit idee een soort ontspanning biedt', zegt Ceulemans. 'Dat minder gaan werken voor de kinderen geen definitieve keuze hoeft te zijn. Dat het een kwestie is van timing en menselijke keuzes maken. Maar daarvoor is wel meer solidariteit tussen de generaties nodig, een woord dat een beetje uit de mode is geraakt. De oudere generaties zouden meer steun kunnen geven aan jonge ouders, die het al moeilijk genoeg hebben, en er zou meer ruimte moeten zijn voor rijpe, wijze vrouwen die weer aan hun carrière willen beginnen. We zullen allemaal langer moeten werken, maar we kunnen dat niet blijven doen aan het ritme van vandaag'.
‘Een vrije geest en een warm hart’
Een getuigenis van een vrouwelijke dertiger die worstelde met de tijdsverdeling tussen werk en gezin was gisteren het stuk van de dag op de sociale media. Het kwam van ‘Charlie Magazine’, een online tijdschrift dat de tijdgeest beet lijkt te hebben: cynisme is taboe, authenticiteit de essentie.
‘Is dat dan qualitytime?’ Dat vraagt Ilse Ceulemans, een dertiger met twee kinderen en een job zich af in een lijvig opiniestuk. Ze vindt het niet meer gezellig, dat geschipper tussen kinderen, gezin en job. ‘Ik wilde een leven, geen loopwedstrijd’, schrijft ze. Haar verhaal groeide uit tot de opiniemaker van de week, werd opgepikt door een aantal kranten, verzamelde op de sociale media een eindeloze reeks vaak emotionele commentaren en landde gisteren in Reyers laat op Canvas. Nog voor die uitzending was het verhaal al 20.000 keer gedeeld en 85.000 keer gelezen. En dat voor een opiniestuk dat gepubliceerd werd op een platform dat opereert in de schaduw van de reguliere media. Charlie Mag is een onlinemagazine dat onlangs nog eens dat soort hoge scores haalde met een stuk over een alleenstaande moeder die naar aanleiding van het regeerakkoord schreef dat ze op het einde van de maand zeven euro overhield.
Feminisme 2.0
Charlie is een magazine met een sterke vrouwelijke focus, maar dan wel anders. Oprichtster Jozefien Daelemans (35) werkte als art director bij de typische Vlaamse vrouwenbladen. Toen zij zich niet meer kon vinden in de bladzijden van haar werkgevers, zette ze in maart 2014 samen met een paar gelijkgestemden een online magazine op poten. In september haalden ze vanuit hun lowprofile positie dertigduizend bezoekers, deze maand sluiten ze wellicht af tegen de honderdduizend. Geen cijfers waar je instant rijk van wordt, verre van, maar wel groeicijfers die duidelijk maken dat ze ergens een G-spot hebben gevonden.
Het lijkt te maken hebben met datgene wat in deze tijden wel meer dingen succesvol maakt, van brood tot behangpapier: authenticiteit. Charlie zweert bij persoonlijke verhalen, stukken waarin de ik-vorm geen taboe is, maar die toch dingen aan de kaak stellen. Met een positieve toon, dat vooral. ‘Een vrije geest en een warm hart, dat is ons motto’, zegt Daelemans. ‘Dat klinkt misschien wat hippieachtig, maar die positiviteit is wel iets wat we willen bewaken.’ Geen cynisme dus. Niets dat doet denken aan de toon die een blad als bijvoorbeeld Humo bij vorige generaties zo populair maakte, wel een doorleefde eerlijkheid. Inspirerende voorbeelden waren Correspondent, Bustle en Libertine.
Het hele magazine draait op vrijwillige medewerkers, en dat zijn er nu zo’n twintig, bijna allemaal vrouwen. Maar ondanks de vrouwelijke focus zijn de typische beauty- en modethema’s niet te zien. De onderwerpen variëren van portretten van vrouwen die een eigen zaak runnen tot pakweg een essay over hybride culturele identiteit. Maar Daelemans zegt ook: ‘De klassieke media, en vooral kranten, zijn nog altijd erg mannelijk gekleurd. Dat zie je aan de foto’s, aan de onderwerpen en aan de samenstelling van de redactie. Wij gaan er altijd over waken dat dat bij ons niet zo zal zijn.’ Dat ze niet beschaamd is om het etiket Feminisme 2.0 boven te halen, zegt ze. Ook al is dat een lastige, want het stuk over qualitytime wordt net zo goed verguisd vanuit feministische hoek. Een moeder die haar carrière op pauze zet, weet u wel.
Babbelblad
En voor u het vraagt: dat de naam van het magazine aan een man doet denken, is een kwestie van perceptie. De naam Charlie komt van charlar, spaans voor babbelen, praten, converseren. Het magazine wil een hechte dialoog met de lezers. ‘Want die relatie is nu net zo eigen aan een online medium’, zegt Daelemans. Maar Charlie is ook de stoere naam van een vriendin waarvan je weet dat ze altijd een spannend verhaal heeft, en hij spreekt zowel mannen als vrouwen aan’.
Advertenties zijn er niet te zien op Charlie Mag. Ze vloeken met Daelemans gevoel voor esthetiek, brengen online toch niet zo heel veel op en het schoonheidsideaal dat er vaak in wordt gepropageerd staat haaks op Charlie’s filosofie.
Lezers laten betalen is voorlopig ook geen optie. ‘De Correspondent, een van onze grote voorbeelden, kan dat wel omdat Nederland gewoon veel groter is.’ Om eerlijk te zijn: een echt businessmodel is er niet. Of beter: nog niet, want dat is ook een beetje bewust. ‘Ik heb geleerd dat je eerst iets moet maken dat een publiek vindt en dan komt het businessmodel wel vanzelf’, zegt Daelemans.
Voorlopig buigt ze zich wel over crowdfunding en specifieke voordelen voor leden. Een luxe printeditie bijvoorbeeld, merchandising of extra functionaliteiten op de site, zoals een Q&A of een luik met longreads.
Intussen in Nederland
Het kan geen toeval zijn dat in Nederland een gelijkaardig fenomeen te zien is. Het onlinemagazine Hardhoofd viert er nu zondag zijn vijfde verjaardag met een stevig opgezet cultuurfestival. Het online magazine voor kunst en journalistiek, zo noemen ze zich. Ook zij zagen de laatste jaren hun lees- en bezoekcijfers gestaag groeien, en van een Amsterdams online magazine breidden ze zich uit tot een Nederlands-Vlaams fenomeen, met ook redacteurs van bij ons. Maar het is vooral markant hoe de visie gelijkloopt met die van Charlie Mag, ook al is het dan geen vrouwenmagazine.
Adjunct-hoofdredacteur Maartje Smits: ‘Persoonlijke verhalen, zo eerlijk mogelijk, subjectief en oprecht brengen. Dat is voor ons belangrijker dan objectieve volledigheid. Lezers willen zich herkennen. En dat kan zelfs bij complexere onderwerpen.’ Ook hier staat dat nieuwe positivisme centraal. Ze brengen recensies en die kunnen gerust kritisch zijn, maar negativiteit, neen, dat hoeft zo niet. En cynisme al helemaal niet. ‘Dat vind ik niet zo constructief’, zegt Maartje Smits. Authentiek en positief dus, ook daar. En ook daar geen adverteerders. Wie goed zoekt, vindt wel een linkje naar een paar culturele sponsors.