Urgenda presenteert 40puntenplan voor vonnis Klimaatzaak: zonne-energie in de spotlights

Het Urgenda-plan bevat 40 maatregelen die gezamenlijk goed zijn voor een reductie van 10 tot 15 megaton CO2-equivalent. De maatregelen zijn oplossingen die vooral laten zien dat het mogelijk is om 25 procent CO2 te reduceren voor eind 2020 en daarmee te voldoen aan het vonnis uit de Klimaatzaak.

Leasecontracten op kilowattuurbasis
De eerste maatregel die betrekking heeft op zonne-energie gaat over leasecontracten voor zonnepanelen op basis van kilowattuurbasis. De maatregel leidt tot een besparing van 0,1 megaton CO2.

Leasecontracten kunnen volgens Urgenda niet afgesloten worden op basis van de opgewekte kilowattuur, maar moet het op basis van een vast bedrag per jaar. Dit komt doordat er in de wet belasting op Milieugrondslag staat dat er alleen geen energiebelasting hoeft te worden afgedragen als de opwek op het dak gebeurt ‘voor eigen rekening en risico van de eindgebruiker’. Bij een leaseconstructie heeft de leasemaatschappij (een deel van) de rekening en het risico en mag er dus niet per kilowattuur worden verrekend. Dat creëert risico’s voor ontwikkelaars, waardoor veel grotere projecten niet doorgaan. Als deze wetgeving aangepast wordt, zou dat tot eind 2020 tot 500 megawattpiek extra geïnstalleerd pv-vermogen kunnen leiden.

Zonnepanelen in energielabel
De tweede maatregel die betrekking heeft op zonne-energie gaat over het altijd meetellen van zonnepanelen in het energielabel. De maatregel leidt tot een besparing van 0,1 megaton CO2. Wanneer een dak door een andere partij dan de gebouweigenaar wordt gebruikt voor een zonneproject (red. bijvoorbeeld door te leasen aan een postcoderoosproject), telt het pv-systeem nog niet mee voor het energielabel van het gebouw. Dit maakt gebouweigenaren volgens Urgenda terughoudend in het ter beschikking stellen van dakruimte: liever ontwikkelen ze er dan in een later stadium een eigen project op. Als de zonnepanelen op een dak altijd mee mogen tellen voor het energielabel, wie ze dan ook heeft neergelegd op dat dak, kan dat tot eind 2020 volgens de organisatie tot 500 megawattpiek extra geïnstalleerd vermogen kunnen leiden.

Voortzetting regeling zonnepaneel met sanering asbestdak
De overheid wil dat in 2024 alle asbestdaken zijn verwijderd, maar recentelijk heeft de Eerste Kamer niet ingestemd met wetgeving om dat te reguleren. Door provinciale regelingen zoals ‘asbest eraf, zon erop’ landelijk uit te rollen – en een nieuw subsidiebudget voor het weghalen van asbestdaken met een stimulans voor het vervangen door zonnepanelen – treedt volgens Urgenda een versnelling op. Ook hier wordt verwacht dat zo’n regeling tot eind 2020 tot 500 megawattpiek extra geïnstalleerd vermogen zou kunnen leiden. De maatregel leidt tot een besparing van 0,1 megaton CO2.

Zonnepanelen op overheidsgebouwen
De vierde maatregel die betrekking heeft op zonne-energie gaat over zonnepanelen op overheidsgebouwen. De maatregel leidt tot een besparing van 0,1 megaton CO2. De vele daken van overheidsgebouwen bieden een goede mogelijkheid voor zonneprojecten: van zelf doen tot het dak ter beschikking stellen aan lokale energiecoöperaties.

Reservetransformatoren voor aansluiten zonneparken
De vijfde maatregel die betrekking heeft op zonne-energie gaat over de inzet van reservetransformatoren bij zon- en windprojecten. De maatregel leidt tot een besparing van 0,4 megaton CO2. Door het inzetten van reservetransformatoren (red. het loslaten van de redundantie-eis) kunnen zon- en windprojecten eerder worden aangesloten op het net. Een snelle aanpassing van deze eis in de regelgeving zou volgens Urgenda direct zorgen voor een hogere  realisatiesnelheid en -graad van reeds beschikte en nieuwe zon- en windprojecten. Dit levert naar verwachting volgens de organisatie tot halverwege 2020 tot 3 gigawattpiek aan extra aansluitmogelijkheden op.

Verhoging budget ISDE
De zesde maatregel die betrekking heeft op zonne-energie gaat over Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE-regeling). De maatregel leidt tot een besparing van 0,4 megaton CO2. Er is volgens Urgenda meer ruimte om met deze regeling relatief kosteneffectieve duurzame warmte te realiseren, in combinatie met een wervingscampagne. Urgenda pleit voor een verdubbeling van de subsidiepot voor warmtepompen en zonneboilers en men wil dit combineren met veel meer publieke informatie.

Terugleversubsidie voor collectieve systemen
De zevende maatregel die betrekking heeft op zonne-energie gaat over de stimulering van collectieve systemen. De maatregel leidt tot een besparing van 0,1 megaton CO2.

Woningcorporaties, particuliere verhuurders en Verenigingen van Eigenaren (VvE’s) willen volgens Urgenda ook graag zonnepanelen op hun daken leggen. Dat is met de huidige regelingen zoals de zogenaamde ‘postcoderoosregeling’ voor hen te ingewikkeld. Ook in de Europese Unie is nadrukkelijk gezegd dat burgers in gestapelde bouw dezelfde toegang moeten hebben tot zonne-energie als mensen in een grondgebonden woning (‘winter package’). Om beide redenen én om versneld meer CO2-uitstoot te reduceren, zou het volgens Urgenda goed zijn om zonne-energie op collectieve daken te versnellen door een tijdelijke terugleversubsidie van 10 eurocent per kilowattuur voor een periode van 2 jaar. De ‘contractpartij’ is de woningcorporatie, verhuurder of VvE. Zij kunnen de opbrengsten eerlijk verdelen onder de bewoners.

Zonnepanelen bij scholen
De laatste maatregel heeft betrekking op het stimuleren van zonne-energie bij scholen. De maatregel leidt tot een besparing van 0,1 megaton CO2. Urgenda hierover: ‘Een maatregel die loont, want het uitstralingseffect van zonnepanelen op duurzame scholen is groot: de groene bewustwording springt over van kinderen naar ouders en naar de buurt om de school heen. De investering wordt terugverdiend. Voor scholen die niet weten hoe te starten, is er hulp en voor schoolbesturen die krap bij kas zitten, is er een lening beschikbaar.’ Een persoonlijke brief van premier Rutte aan alle 1.260 schoolbesturen kan volgens Urgenda helpen bij de versnelling, want veel scholen kennen dit programma nog niet. De extra kosten? 1.260 postzegels.