Schrijver en Nobelprijswinaar Gabriel García Márquez overleden

Gabriel García Márquez, schrijver en winnaar van de Nobelprijs voor de Literatuur, is op 87-jarige leeftijd overleden. Dat meldt persbureau AP op gezag van een bron bij de familie.

De Colombiaanse García Márquez was van de naoorlogse Nobelprijswinnaars een van de meest geliefde. Hij kreeg de onderscheiding in 1982, vijftien jaar na het verschijnen van zijn bekendste roman, Honderd jaar eenzaamheid. Latere romans als Kroniek van een aangekondigde dood (1981) en Liefde in tijden van cholera (1985) bevestigden zijn reputatie als een menselijke, maar tegelijkertijd ook sprookjesachtige Latijns-Amerikaanse schrijver.

García Márquez in juni 1987 in Bogota. Foto Reuters / Stringer

De openingszin van Honderd jaar eenzaamheid wordt bovendien gezien als een van de mooiste uit de geschiedenis van de literatuur:

“Vele jaren later, staande voor het vuurpeloton, moest kolonel Aureliano Buendía denken aan die lang vervlogen middag, toen zijn vader hem meenam om kennis te maken met het ijs.”

‘Hij kon de meeste banale zaken betoverend maken’

De aantrekkingskracht van zijn boeken steunde op een weergaloos vertellerstalent, schreef Ger Groot voor NRC over hem:

“…en een onovertroffen vermogen tot het betoveren van zelfs de meest banale zaken. De magische sfeer die veel van zijn romans kenmerkt geeft deze een uitgesproken zinnelijk karakter en een barokke weelderigheid.”

“Maar hoe betoverend zijn boeken ook waren, García Márquez heeft zich altijd tegen het etiket ‘magisch realisme’ verzet. De wereld die hij schiep in het Macondo van zijn bekendste romans, vormde in zijn ogen een even scherpe uitlichting van de Colombiaanse werkelijkheid als Faulkners Yoknapatawpha County dan van de Zuidelijke VS was geweest. ‘Of ik nu journalistiek of literatuur doe, ik beschrijf altijd dezelfde werkelijkheid,’ zei hij ooit. ‘Er komen in de werkelijkheid dingen voor die ik in mijn fictie maar niet gebruik, omdat niemand ze zou geloven.’”

In Spanje deed alleen de Bijbel het beter

García Márquez wordt door velen gezien als de populairste Spaanstalige schrijver sinds de zeventiende-eeuwse Miguel de Cervantes. In Spanje werd alleen de Bijbel beter verkocht dan zijn werk. Honderd jaar eenzaamheid verkocht wereldwijd meer dan vijftig miljoen exemplaren in ruim 25 talen.

In 2012 werd bekend dat García Márquez dementerende was en geen nieuw werk meer zou publiceren. Begin deze maand werd hij in zijn woonplaats Mexico Stad in het ziekenhuis opgenomen met longproblemen. Erg zorgwekkend was die opname toen niet, stelde zijn zoon Oscar. Na acht dagen werd de auteur weer uit het ziekenhuis ontslagen. Eergisteren liet de familie weten dat zijn gezondheid “zeer wankel” was. De lymfeklierkanker, die vijftien jaar geleden ook al bij García Márquez werd aangetroffen, zou zijn teruggekomen met uitzaaiingen naar longen en lever.