Bijna alle ziekenhuizen onderzoeken op dit moment een fusie

Vrijwel alle Nederlandse ziekenhuizen, dat zijn er ruim tachtig, onderzoeken op dit moment een fusie. Dat schrijft NRC Handelsblad vandaag. Ondanks de relatief grote maatvoering – Nederlandse ziekenhuizen behoren tot de grootste ter wereld – streven bestuurders van ziekenhuizen ernaar om nog groter te worden. Alleen al in de maand november stemden de kartelautoriteiten met vier fusies in.

Het aantal ziekenhuizen in Nederland is door bundeling van krachten de laatste jaren al sterk gedaald. Dat is opmerkelijk, want de ziekenhuizen ondervinden nu al nadeel van hun omvang, stelt onderzoeker Jos Blank van de Technische Universiteit Delft die al jaren de schaalgrootte van ziekenhuizen bestudeert.

Volgens de wetenschapper ligt de ideale maat op 200 tot 300 bedden. Dat wordt ook onderschreven door buitenlands onderzoek, zegt hij. “Wij doen rustig 800 bedden, we hebben ook ziekenhuizen die boven de 1.100 uit komen.” Er zijn nu dertig ziekenhuizen met meer dan 600 bedden. Hierdoor is volgens Blank de productiviteitsgroei achtergebleven. Volgens hem zou de politiek daar aandacht voor moeten hebben. “Fusies zijn uit doelmatigheidsoogpunt ongewenst.”

Fuseren ziekenhuizen op grote schaal aangemoedigd

Maar het samengaan van ziekenhuizen wordt juist op grote schaal aangemoedigd. Het kabinet propageert de “concentratie” van medische vakgebieden. De gedachte is dat bundeling van specialistische kennis doorgaans tot hogere kwaliteit leidt. In de praktijk is dit vaak een argument voor ziekenhuizen om samen te gaan.

Er is kritiek op de manier waarop de Nederlandse Mededingingsautoriteit fusies van ziekenhuizen goedkeurt. Tegenstanders moeten aantonen dat de krachtenbundeling het publieke belang schaadt. Maar doordat dit heel moeilijk is, wordt vrijwel elke fusie goedgekeurd. Critici vinden dat de bewijslast moet worden omgedraaid: alleen fusies toestaan als aangetoond is dat die in het belang van de gemeenschap zijn.